|
SÇK
yetmezliği
|
Toplumu oluşturan bireyler, kurumlar ve kesimlerin gerek ayrı ayrı, gerekse bir bütün
olarak SÇK’nde bir sistemik yetersizlik olması, bu yetersizliğin -bir parmak
izi gibi- tüm karar ve eylemlere -ve bu arada tüm sorunlar- yansımaktadır.
Dolayısıyla, bu En Temel Sorun’un, hangi sorun alanlarında ortaya çıktığını irdelemek
gereksizdir. Denilebilir ki, SÇK yetmezliği, tüm sorun alanlarının ortak ve
en önemli elementidir.
|
|
1.
Yetersiz (sorun) tanımlama
|
1. Trafik Terörü
(TT)
|
2. Futbolda Şike (FŞ)
|
3. Kürt Sorunu
(KS)
|
4. Kadına
Şiddet (KŞ)
|
5. İşsizlik
|
|
“Kaza”nın ne olduğu
ve de nelerin “kaza” değil “cinayet” sayılacağı belli değildir.
Ayrıca, yol
sıkışıklığının mı, mevcut bir yolun saygılaşımlı kullanım eksiğinin mi,
teknik alt yapı sorunlarının mı trafik sorunu sayıldığı da tanımlanmamıştır.
|
Gerek
yasada öngörülen, gerekse dünyada yürürlükte olan uygulamalar net olarak
belli olmasına karşın, sorunu bir bütün olarak tanımlayıp gereken çözümleri
üretmek yerine, klüpler arasındaki dengenin nasıl kurulacağı, TFF’nun nasıl
kendini koruyacağı, taraftar kitlesinin nasıl sakinleştirileceği gibi parçalı
-ve yetersiz- sorun tanımları nedeniyle içinden çıkılamaz bir sorun
doğmuştur.
|
KS
adı verilen ve çok sayıda sorundan (aynen trafik teröründe olduğu gibi)
oluşan sorunların paydaş sayısı kadar ayrı tanımı bulunmaktadır.
Tanımsızlığa
en iyi örneklerden birisi KS’dur.
|
Şiddet
olgusunun bütününü (kadına, çocuğa, erkeğe, çalışana, sözel, fiziki,
davranışsal, törel, ruhsal bozukluk vd) dikkate alıp sorun’un ne olduğunu iyi
tanımlamadan sorunun küçük bir parçası (polis koruması, elektronik kelepçe
gibi) çözülmeye çalışılıyor.
|
Işsizliğin
ne olduğu ve de nelerin işsizlik değil beceri eksiği sayılacağı, tanımsızlık
nedeniyle karışmıştır.
|
|
2.
Rasyonel düşünme ve kritik düşünme öğelerinden oluşan doğru düşünme kültürü yetmezliği
|
Hangi kök
sorunların TT’ne yol açabildiği, o köklere hangilerinin yol açtığı ilh., o
kök sorunlardan hangilerinin türediği analiz edilmemiştir.
Eğer edilmiş
olsaydı, ölümlü kazaların %95’inin sürücü kaynaklı olduğu, bunun da büyük
bölümünün saygılaşım eksiği olduğu anlaşılır ve bu önemli nedene yönelik
önlemler geliştirilirdi.
|
Büyük
parasal meblağların yaşam deneyimi çok sınırlı gençlerin eline verildiğinde,
onları çevreleyebilecek niyet sahiplerinin kimler olabileceği, sorunun alt
nedenlerinin neler olduğu ve köklere inildikçe neler yapılabileceği konusunda
bir rasyonel düşünce eğilimi görünmemektedir.
|
Özellikle
KS bağlamında “başlıca neden” olarak ileri sürülen “dış mihraklar” konusu,
rasyonel düşünme kültürü yetmezliği nedeniyle yeterince irdelenmemiş ve
buğulu bir terim olarak kalmıştır. Bu terim, her açıklanamayan olayın nedeni
olarak kullanılmakta, bu arada “dış mihraklar”ın gerçekte neyi nasıl yaptığı
ve daha da önemlisi bunları niçin yaptığı konusu irdeleme dışı kalmıştır.
|
Yukarıda
ancak bir bölümüne değinilen nedenler analiz edilmemiştir.
Halen
bu sorun konusundaki birincil dürtü “intikam yoluyla caydırma”dır
denilebilir.
|
Hangi
kök sorunların işsizliğe yol açabildiği, o köklere hangilerinin yol açtığı
ilh., o kök sorunlardan hangilerinin türediği hemen hiç konuşulmuyor.
|
|
3.
Sorunları anlamak, çözüm geliştirmek, bunların yaşama geçmesine çalışmak vbg
konularda ağlar (networks)
oluşturma yetersizliği ya da kısaca demokrasi
kültürü yetmezliği
|
Trafik
sorunu ile ilgili yüze yakın dernek, vakıf, resmi ve yarı resmi kurum
olmasına rağmen aralarındaki etkileşimi sağlayabilecek bir ağ yoktur.
|
Tüm
spor klüplerini ilgilendiren bu konuda ne resmi örgütler bir ağ kurmuşlar, ne
de klüpler bu yolda bir örgütlenme yaratmışlardır.
|
KS
konusunu anlamak, çözüm üretmek , bunları uygulamak konusunda faaliyet
gösteren çok sayıda resmi, yarı-resmi, gönüllü kuruluş mevcut iken, bunlar
arasındaki etkileşimi sağlayabilecek bir ağ’ın bulunmayışı büyük bir
eksiktir.
|
Kadına
şiddet konusunda çalışan birey ve örgütler arasındaki etkileşimi
sağlayabilecek bir ağ bulunmuyor.
Bunun
yerine, sahip olunan yetkiyle orantılı olarak tek düşünceler yaşama
geçiriliyor ve etkisizliği görüldükçe yeni denemeler yapılıyor.
|
İş
arayanlan, kendi işlerini kuranların, öğrenmeyi bir araç olarak kullanarak
yeni istihdam yaratabilenlerin vbg, aralarında oluşturabileceği ağların
isthdam konusundaki önemli rollerinin farkında olunmayışı.
|
|
4.
Erdem bağlamındaki yetersizlikler
|
Saygılaşım
yetersizliği
|
Büyük
parasal meblağlardan pay kapma yarışı içeren süreçlerin hemen tümü erdem
ihlallerine açıktır.
|
En
temel erdem ilkesinin “zarar verme” olduğu varsayılırsa, birlikte yaşama kültürünün de bu temel
erdem ilkesine oturduğu görülür.
KS’na
yol açan nedenlerden birisi ise, bu birlikte yaşama kültürü ilkesinin gözardı
edilmesidir.
|
Birlikte
yaşama kültürünün temel ilkesi “zarar verme”dir. Kadına şiddetin bir nedeni
de bu erdem ilkesinin çiğnenmesidir.
|
İşsizliği
de içeren daha geniş küme durumundaki Gelir Yetmezliği kümesinin başlıca
nedenlerinden birisi tüketim ahlakı yetersizliğidir.
|
